ابریشم قرمز ( شب خسب )
در زبان انگلیسی گاه این درخت را با اسامی فارسی درخت ابریشم ایرانی یا شب را خسب میشناسند. این درخت را به خاطر اینکه شبها برگهایش روی هم جمع میشوند و به نظر میرسد که به خواب رفتهاند، شب خسب نامیدهاند. نام های ژاپنی این درخت nemunoki, nemurinoki و nenenoki نیز به همین معنی است.
این درخت بلندقامت ظریفاندام بومی جنوب و شرق آسیاست که از ایران تا چین و کره گسترش یافته است. ابریشمدار، نخستین بار در قرن هجدهم توسط یک نجیبزاده ایتالیایی به نام فیلیپو رل آلبیزی وارد اروپا شد. به همین خاطر جنس آن را آلبیزیا نامیدهاند و اسم گونه آن نیز درواقع از واژه فارسی «گل ابریشم» گرفته شده است.
ابریشمدار را به خاطر برگهای شانهای زیبا و گلهای خوشرنگ شیشهشور مانندش به عنوان یک درخت زینتی و سایهگستر به وفور در باغها میکارند. شب خسب در طبیعت در دشتهای خشک، درههای شنی و ارتفاعات میروید اما با تمام زیباییهایش در ژاپن و بسیاری از بخشهای آمریکا یک گیاه مهاجم به حساب میآید. به همین خاطر در ایالات متحده تلاش میکنند تا مانع از خودباروری و گسترش این گونه گیاهان زینتی شوند.
این درخت بسیار مناسب برای شمال و بیشتر مناطق معتدل کشور همچنین مناطق جنوبی ایران است.
شب خسب به جز کاربرد زینتی دارای فواید درمانی و خوراکی نیز هست. مثلا از پوست تنه آن برای درمان زخم و کوفتگی و از دانههایش که درون یک نیام، مانند غلاف باقلا قرار گرفتهاند، به عنوان غذای دام استفاده میشود. شهد شیرین و مغذی گلهایش نیز غذای مناسبی برای زنبورهای عسل است.
جنبه های زیبایی: سایبان، پوشش سریع، تک درخت، گلدان
این درخت تاجی گسترده و تنه چند شاخه دارد. نام “درخت ابریشم” به دلیل برگ های مرکب و ظریف و ابریشم مانند به آن اطلاق می شود. گل ها در گل آذین کروی صورتی یا قرمز و پرزدار است که به تدریج در تابستان شکوفا شده و برای مدت طولانی گل دهی ادامه پیدا می کند. شرایط نامساعد را تحمل می کند. در فضای محصور گلدان نیز رشد خوبی دارد .
خصوصیات گیاهی درخت ابریشم قرمز:
ارتفاع: ۶ تا ۱۰ متر
قطر تاج پوششی: ۴ تا ۲۴ متر
درختی با تاج متراکم و گسترده و ساقه کوتاه است. شاخه های سنگین آن با فاصله کم از زمین و به شکل مطبق با فواصل زیاد از یکدیگر بر تنه درخت می رویند. پوست تنه صاف و خاکستری تیره است. توصیه می شود نهال جوان را به حالت تک ساقه هرس و پرورش دهند.
برگ: متناوب و مرکب به طول ۷٫۵ تا ۲۰ سانتیمتر و به پهنای ۱۰ تا ۱۲ سانتیمتر بوده دارای ۴-۱۵ جفت شاخه ثانویه بوده که هر یک از ۱۰ تا ۳۰ جفت برگچه بسیار کوچک به طول ۰٫۶ تا ۰٫۹ سانتیمتر به رنگ سبز تیره تشکیل شده است.
گل: توده ای از پرچم های صورتی پرزدار به صورت توپی به قطر ۲ تا ۳ سانتیمتر در خوشه انتهایی می باشند که در اواخر بهار تا مرداد ماه و به صورت مقطعی تا پائیز نمایان می شود.
میوه : نیام های بزرگ تسمه مانند به طول ۱۲ تا ۱۵ سانتیمتر در فصل پائیز خود نمایی می کند.
سیستم ریشه: عمیق
سرعت رشد: سریع
نیازهای طبیعی درخت ابریشم قرمز :
آب وهوا: گرما را تحمل می کند و حتی در سرمای صفر درجه ادامه حیات می دهد. (نهال جوان باید از سرما مصون بماند.)
خاک: در خاک های شنی با زهکش خوب بهتر رشد می کند. خاک های سنگلاخی، فقیر و قلیائی و یا مرطوب را تحمل می کند. ولی در خاک های خشک بهتر می روید و گل ها پررنگ تر می شوند. تابش مستقیم خورشید، باد و شرایط ساحلی را می پذیرد.
نگه داری درخت ابریشم قرمز :
هرس: در اواخر زمستان یا اوایل پائیز شاخه های پائینی حذف شود تا درخت شکل چتری پیدا کند.
تغذیه: تغذیه خاصی ندارد.
آبیاری: برای رشد خوب به زهکش خوب نیاز دارد.
آفات و بیماری ها: به اکثر آفات و بیماری ها مقاوم است. به ندرت در نواحی گرم و مرطوب دچار پژمردگی غیر قابل درمان می شود.
عیوب: تقریباً عمر کوتاه دارد و مواد زائد بسیار تولید می کند.